حاکمیت شرکتی؛ یک راهنمای عملی برای حسابرسان، مدیران، سرمایه گذاران و حسابداران

پیشگفتار ...................................................................................................................................
مقدمه مترجم .........................................................................................................................
بخش اول: مبانی
فصل اول: مباحث حکمرانی ................................................................................................
1-1- مفهوم حکمرانی ................................................................................................................
1-2- سهامداران و مدیریت ........................................................................................................
1-3- مسأله نمایندگی ................................................................................................................
1-4- هزینه‌های نمایندگی .........................................................................................................
1-5- نظریه‌های دیگر ................................................................................................................
1-6- اعتماد به نماینده ...............................................................................................................
1-7- مباحث حکمرانی ...............................................................................................................
1-8- کتاب‌شناسی ......................................................................................................................
فصل دوم: مبانی مفهومی ....................................................................................................
2-1- سهامداران شرکت در نقش مالکان آن .............................................................................
2-2- سهامدار یا ذینفع؟ .............................................................................................................
2-3- تئوری نمایندگی ................................................................................................................
2-4- چهارچوب حاکمیت شرکتی ..............................................................................................
2-5- حاکمیت شرکتی آرمانی ....................................................................................................
2-6- اصول یا مقررات؟ ..............................................................................................................
2-7- اصول حکمرانی ................................................................................................................
2-8- اصول سازمان همکاری و توسعه اقتصادی ......................................................................
2-9- اصول انجمن ملی مدیران شرکت‌ها ................................................................................
2-10- شفافیت ...........................................................................................................................
2-11- چهارچوب‌ها و اصول در مقررات ................................................................................
2-12- اصول و بهترین رویه‌ها ..................................................................................................
2-13- اصول یا مقررات؟ ...........................................................................................................
2-14- نقش مقررات و مراجع نظارتی .......................................................................................
2-15- مبانی حکمرانی ...............................................................................................................
2-16- کتاب‌شناسی ...................................................................................................................
فصل سوم: حکمرانی و ریسک .........................................................................................
3-1- شناخت ریسک ..................................................................................................................
3-2- ریسک‌های عملیاتی، استراتژیک و تاکتیکی ....................................................................
3-3- تطبیق مقرراتی و ریسک ..................................................................................................
3-4- ریسک و عدم اطمینان .....................................................................................................
3-5- اشتهای ریسک و تحمل ریسک ......................................................................................
3-6- رویکردهای مدیریت ریسک .............................................................................................
3-7- تقسیمات ریسک ...............................................................................................................
3-8- چهارچوب کنترلی کوزو ....................................................................................................
3-9- حکمرانی و مدیریت ریسک ..............................................................................................
3-10- کتاب شناسی ..................................................................................................................
فصل چهارم: ابعاد اخلاقی حاکمیت شرکتی .................................................................
4-1- مبانی مفهومی ...................................................................................................................
4-2- اصول و ضوابط انجام کار .................................................................................................
4-3- اجرای کُد ..........................................................................................................................
4-4- فراتر از تطبیق ...................................................................................................................
4-5- نحوه برخورد مدیران شرکت .............................................................................................
4-6- نظارت بر اخلاق ...............................................................................................................
4-7- کتاب‌شناسی ......................................................................................................................
بخش دوم: نقش‌ها و ساختار حکمرانی
فصل پنجم: نقش آفرینان در حاکمیت شرکتی ............................................................
5-1- سهامداران، هیئت‌مدیره و مدیریت ...................................................................................
5-1-1- سهامداران ....................................................................................................................
5-1-2- هیئت‌مدیره ...................................................................................................................
5-1-3- مدیریت ........................................................................................................................
5-2- دولت و مراجع نظارتی ......................................................................................................
5-3- کمیسیون بورس و اوراق بهادار، هیئت نظارت بر حسابداری شرکت‌های سهامی عام و هیئت استانداردهای حسابداری مالی ...............................................................................
5-4- هیئت استانداردهای حسابداری مالی ................................................................................
5-5- هم‌ناظران، تسهیل‌گران و مشاوران ..................................................................................
5-5-1- هم‌ناظران .....................................................................................................................
5-5-2- تسهیل‌گران و مشاوران ...............................................................................................
5-6- بورس‌های اوراق بهادار .....................................................................................................
5-7- شناخت حکمرانی ..............................................................................................................
5-8- کتاب‌شناسی ......................................................................................................................
فصل ششم: هیئت‌مدیره .....................................................................................................
6-1- هیئت‌مدیره به‌عنوان یک نهاد حاکمیتی ...........................................................................
6-2- وظیفه هیئت‌مدیره ............................................................................................................
6-3- ترکیب هیئت‌مدیره ...........................................................................................................
6-4- رئیس هیئت‌مدیره .............................................................................................................
6-5- مدیر مستقل اصلی ............................................................................................................
6-6- کمیته‌های فرعی هیئت‌مدیره ...........................................................................................
6-6-1- کمیته حسابرسی ..........................................................................................................
6-6-2- کمیته جبران خدمات ...................................................................................................
6-6-3- کمیته حکمرانی ...........................................................................................................
6-7- شرایط لازم برای اعضای هیئت‌مدیره ..............................................................................
6-7-1- استقلال مدیر ...............................................................................................................
6-7-2- نحوه انتصاب عضو هیئت‌مدیره و مدت زمان تصدی وی ..........................................
6-7-3- انگیزه و جبران خدمات مدیر .......................................................................................
6-8- کتاب‌شناسی ......................................................................................................................
فصل هفتم: سهامداران ........................................................................................................
7-1- دموکراسی سهامداران .......................................................................................................
7-2- کنترل از طریق اعمال حق رأی .......................................................................................
7-3- وجود تنوع در میان سهامداران .........................................................................................
7-4- سرمایه‌گذاران فردی .........................................................................................................
7-5- سرمایه‌گذاران نهادی ........................................................................................................
7-6- بازده سرمایه‌گذاری سهامداران .........................................................................................
7-7- عدم اطمینان از دریافت بازده ...........................................................................................
7-8- دیدگاه شرکت در مورد بازده سرمایه‌گذاری سهامداران ...................................................
7-9- حقوق سهامداران .............................................................................................................
7-10- انتخاب اعضای هیئت‌مدیره ..........................................................................................
7-11- تصویب انتصاب حسابرس ..............................................................................................
7-12- تصویب طرح مربوط به‌نحوه جبران خدمات مدیران اجرایی ..........................................
7-13- ارائه پیشنهاد از سوی سهامداران ...................................................................................
7-14- کتاب‌شناسی ...................................................................................................................
فصل هشتم: کارکرد حسابرسی داخلی ...........................................................................
8-1- هدف .................................................................................................................................
8-2- سازمان حوزه حسابرسی داخلی .........................................................................................
8-3- برون‌سپاری وظیفه حسابرسی داخلی ................................................................................
8-4- کارمندیابی و شایستگی‌ها .................................................................................................
8-5- مدیریت ریسک‌های در حال تغییر ...................................................................................
8-6- تعیین اولویت‌ها .................................................................................................................
8-7- چهارچوب کنترلی کوزو ....................................................................................................
8-7-1- ارزیابی ریسک .............................................................................................................
8-7-2- محیط کنترلی ..............................................................................................................
8-7-3- فعالیت‌های کنترلی ......................................................................................................
8-7-4- اطلاعات و ارتباطات ....................................................................................................
8-7-5- نظارت ..........................................................................................................................
8-8- فعالیت‌های کنترلی و فرآیندهای تجاری .........................................................................
8-9- برنامه‌ریزی برای انجام حسابرسی ....................................................................................
8-10- رابطه با حسابرس خارجی ...............................................................................................
8-11- حکمرانی و حوزه حسابرسی داخلی ................................................................................
8-12- کتاب‌شناسی ...................................................................................................................
فصل نهم: گزارشگری مالی و حسابرسی خارجی ......................................................
9-1- حسابداری مالی .................................................................................................................
9-2- حسابرسان خارجی و فرآیند حکمرانی ..............................................................................
9-3- حسابرسی خارجی .............................................................................................................
9-4- تطبیق و آزمون محتوا .......................................................................................................
9-5- دامنه حسابرسی ................................................................................................................
9-6- تفاوت بین بررسی و حسابرسی ........................................................................................
9-7- حرفه حسابرسی ................................................................................................................
9-8- شرایط و توانایی‌های مورد نیاز برای حسابرسان خارجی ..................................................
9-9- نحوه انتخاب، انتصاب و جبران خدمات حسابرس ............................................................
9-10- نقش مدیریت در فرآیند حسابرسی ................................................................................
9-11- ارتباط با کمیته حسابرسی ..............................................................................................
9-12- گزارش حسابرسی ...........................................................................................................
9-13- حسابرسی مستقل و فرآیند حکمرانی .............................................................................
9-14- کتاب‌شناسی ...................................................................................................................
بخش سوم: حکمرانی در عمل
فصل دهم: هیئت‌مدیره در عمل .........................................................................................
10-1- تطبیق .............................................................................................................................
10-2- عملکرد ...........................................................................................................................
10-3- اختصاص وقت برای جلسات ..........................................................................................
10-4- تعامل در میان اعضای هیئت‌مدیره ...............................................................................
10-5- کمیته‌های هیئت‌مدیره ...................................................................................................
10-5-1- کمیته حسابرسی ........................................................................................................
10-5-2- کمیته جبران خدمات .................................................................................................
10-5-3- کمیته حکمرانی .........................................................................................................
10-6- نقاط آسیب‌پذیر هیئت‌مدیره ...........................................................................................
10-6-1- عدم وجود انسجام .....................................................................................................
10-6-2- اثر هاله‌ای مدیران عامل قدرتمند .............................................................................
10-6-3- زمان و در دسترس بودن ...........................................................................................
10-6-4- تضاد منافع .................................................................................................................
10-6-5- ضعف پویایی‌های گروهی .........................................................................................
10-7- رفتار رئیس هیئت‌مدیره ..................................................................................................
10-8- جلسات اعضای اجرایی هیئت‌مدیره ...............................................................................
10-9- هیئت‌مدیره‌های مؤثر .....................................................................................................
10-10- کتاب‌شناسی .................................................................................................................
فصل یازدهم: مدیریت و هیئت‌مدیره ..............................................................................
11-1- چه کسی، چه کسی را کنترل می‌کند؟ ..........................................................................
11-2- ایجاد موازنه بین قدرت‌های رقیب ...................................................................................
11-3- پاسخگو کردن مدیریت ارشد .........................................................................................
11-4- تطبیق در مقایسه با عملکرد ..........................................................................................
11-5- وظیفه قانونی مدیریت ....................................................................................................
11-6- برنامه‌ریزی استراتژیک ...................................................................................................
11-7- بودجه‌های سالانه ...........................................................................................................
11-8- نظارت بر عملکرد ...........................................................................................................
11-9- شیوه استاندارد برای اندازه‌گیری عملکرد: یک مثال ......................................................
11-10- معیارهای غیرگپ .........................................................................................................
11-11- نظارت مبتنی بر عملکرد .............................................................................................
11-12- جبران خدمات مدیران اجرایی .....................................................................................
11-13- نقش مشاوران متخصص در زمینه جبران خدمات ......................................................
11-14- اظهارنظر سهامداران در مورد نحوه پرداخت ................................................................
11-15- مباحث دیگر در رابطه با شیوه جبران خدمات .............................................................
11-15-1- بازخرید سهام ..........................................................................................................
11-15-2- چتر نجات طلایی ...................................................................................................
11-15-3- مشوق‌ها و رفتار ......................................................................................................
11-15-4- پس گرفتن پاداش از مدیر ....................................................................................
11-15-5- تعارضات و چالش‌ها ................................................................................................
11-16- کتاب‌شناسی .................................................................................................................
فصل دوازدهم: ارتباط با سهامداران و مشارکت آن‌ها ..............................................
12-1- ویژگی‌های اطلاعات ......................................................................................................
12-2- عدم تقارن ......................................................................................................................
12-3- شفافیت ...........................................................................................................................
12-4- مرتبط‌ بودن و وضوح ......................................................................................................
12-5- وسایل ارتباطی ...............................................................................................................
12-6- راهنمای سود ..................................................................................................................
12-7- وکالت ..............................................................................................................................
12-8- مشارکت سهامداران .......................................................................................................
12-9- آرای سهامداران ..............................................................................................................
12-10- پیشنهادات سهامداران ..................................................................................................
12-11- کنشگری سهامداران ....................................................................................................
12-12- دادخواهی فرعی سهامدار .............................................................................................
12-13- طرح دعوای گروهی .....................................................................................................
12-14- کتاب‌شناسی .................................................................................................................
فصل سیزدهم: تخلفات سازمانی .....................................................................................
13-1- مدل مبتنی بر گرایش تقلب ...........................................................................................
13-2- فاعل ...............................................................................................................................
13-3- اقدام ................................................................................................................................
13-4- دلایل بروز کلاهبرداری‌های مالی .................................................................................
13-5- اقداماتی برای کشف یا جلوگیری از تقلب .....................................................................
13-6- نقش حسابرسان .............................................................................................................
13-7- نقش هیئت‌مدیره ............................................................................................................
13-8- جهت‌گیری‌های آتی در رسیدگی به امور قضایی ...........................................................
13-9- کتاب‌شناسی ...................................................................................................................
بخش چهارم: سایر موضوعات
فصل چهاردهم: شیوه حکمرانی در سازمان‌های غیرسهامی عام ..........................
14-1- ذینفعان ..........................................................................................................................
14-2- الزامات قانونی در زمینه حکمرانی ..................................................................................
14-3- کسب و کار خانوادگی ....................................................................................................
14-3-1- شکل‌گیری .................................................................................................................
14-3-2- ساختار و کنترل .........................................................................................................
14-3-3- چالش‌های حکمرانی ................................................................................................
14-4- شرکت خصوصی ............................................................................................................
14-4-1- نحوه شکل‌گیری ........................................................................................................
14-4-2- ساختار و کنترل .........................................................................................................
14-4-3- چالش‌های حکمرانی .................................................................................................
14-5- سازمان‌های غیرانتفاعی ..................................................................................................
14-5-1- نحوه تشکیل ..............................................................................................................
14-5-2- ساختار و کنترل .........................................................................................................
14-5-3- چالش‌های حکمرانی .................................................................................................
14-6- کتاب‌شناسی ...................................................................................................................
فصل پانزدهم: افق‌های حاکمیت شرکتی .......................................................................
15-1- محیط کسب و کار .........................................................................................................
15-2- فناوری در نقش یک عنصر تحول‌آفرین ........................................................................
15-3- امنیت سایبری ................................................................................................................
15-4- مرحله چرخه حیات، ساختار و اندازه شرکت ...................................................................
15-5- آیا اندازه یک شرکت اهمیت دارد؟ .................................................................................
15-6- آیا استارت‌آپ‌ها متفاوت هستند؟ ....................................................................................
15-7- زیست‌ بوم حاکمیت شرکتی ...........................................................................................
15-8- تداوم‌پذیری ....................................................................................................................
15-9- هیئت‌مدیره .....................................................................................................................
15-10- مقررات و تطبیق ..........................................................................................................
15-11- ایجاد تعادل بین بازار و مقررات قانونی ........................................................................
15-12- مباحث و چالش‌های آینده ...........................................................................................
15-13- کتاب‌شناسی .................................................................................................................
پیوست‌ها ..................................................................................................................................
پیوست الف: فهرست سرواژه‌ها ....................................................................................................
پیوست ب: منابع مبتنی بر پایگاه داده‌ها .....................................................................................
پیوست پ: فهرست واژگان تخصصی .........................................................................................